ISO 45001 ISG - İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ
Çalışma hayatını etkileyen pek çok risk vardır ve bu riskler hem çalışanı hem işvereni hem de ekonomiyi olumsuz yönde etkilediği bilinen bir gerçektir. Organizasyonlar, iş kazaları ve meslek hastalıklarından kaynaklanan maddi ve manevi zararları en aza indirmek için iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarını daha kapsamlı ve sistematik olarak ele almak durumunda kalmaktadırlar. Uluslararası şartlara, ve yasal gereksinimlere uygunluğun zorunlu olmasıyla birlikte, organizasyonlar etkin bir iş sağlığı ve güvenliği sisteminin, finansal değerlere, üretime, dağıtıma, pazarlamaya, halkla ilişkilere, kurum imajına ve çalışanlara olan katkılarını da görmek ve ölçmek istemektedirler İşyerlerinde işlerin gerçekleştirilmesi esnasında, çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek kaza ve diğer etkenlerden korunmak ve daha iyi çalışma ortamı sağlamak amacıyla sistemli ve bilimsel bir şekilde tehlikelerin ve risklerin belirlenmesi ve bu tehlikelere ve risklere yönelik önlemlerin alınması çalışmalarının gerçekleştirildiği yaklaşıma İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi (İSGYS) denir.
ISO 45001 İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi standardı işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda ilgili bakanlık tarafından belirlenen yasal koşulları ön planda tutularak uygulanan bir yönetim sistemi standardıdır. Dolayısı ile uygulamalar sektörel bazda değişiklikler göstermektedir. Firmaların işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda risklerini tanımlaması, risklerin azaltılması için gerekli tedbirleri alınması, periyodik kontrollerle ve sürekli iyileştirmelerle iş kazaları ve meslek hastalıklarının minimize edilmesi bu standardın esas hedefidir.
ISO 45001 İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi ile özellikle işçi sağlığı ve iş güvenliği yönetim sistemine süreç odaklı yaklaşım getirilmiştir, işçi sağlığı ve iş güvenliğini etkileyen süreçler (prosesler) bu sistemin süreçlerini oluşturmaktadır. Süreçler işçi sağlığı ve iş güvenliği (İSG) açısından periyodik olarak izlenerek performans sonuçları raporlanır. Önemli riskler, kazalar-olaylar ve performans sonuçlarının zayıf noktaları için düzeltici ve önleyici faaliyetler uygulanarak sürekli iyileştirmeler sağlanmalıdır. Meslek hastalıklarının azaltılması için periyodik sağlık kontrol sistemi kurulmalıdır. Yasal şartlara uygunluk ve uygulamaların sürekliliğinin izlenmesi için periyodik kontroller yapılmalıdır.
Aşağıdaki adımlar ile ISO 45001 İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi uygulanabilir:
- İSG ile ilgili süreçlerin ve performans kriterlerinin tanımlanması
- İSG politikasının belirlenmesi, duyurulması ve sürekli iyileştirilmesi
- Tehlikelerin tanımlanması ve risklerin analiz edilmesi
- Yasal şartların belirlenmesi ve güncelliğinin takibi
- Gerekli yasal izinlerin alınması ve güncelliğinin takibi
- İSG hedeflerinin (önemli riskleri içerecek şekilde)belirlenmesi
- Hedeflere ulaşmak için yönetim programının oluşturulması
- İSG görev, yetki ve sorumlulukların belirlenmesi
- Eğitimlerin verilmesi ( riskler, yasal şartlar, güvenlik talimatları)
- İletişim, haberleşme ve danışma sistemlerinin tanımlanması
- İSGYS dokümanlarının oluşturulması ve dağıtılması
- İSGYS dokümanlarının ve kayıtlarının kontrolü
- Operasyonların ve süreçlerin güvenlik kontrolü
- Risk oluşturan ekipman ve teçhizatın periyodik muayenesi
- Risk oluşturan malzeme ve hammaddelerin kontrolü
- Acil durum planının oluşturulması ve ekiplerinin belirlenmesi
- Acil durum tatbikatların yapılması (yangın ve ilkyardım dahil)
- Performans ölçüm ve izleme yöntemlerinin belirlenmesi
- Meslek hastalıklarının tanımlanması ve sağlık kontrolünün izlenmesi
- İSG kurullarının oluşturulması ve izleme sistemi kurulması
- Tüm İSG uygulamalarının periyodik olarak çek edilmesi
- İSG kaza, olay ve uygunsuzluk raporlama sistematiğinin belirlenmesi
- Yasal şartlara uygunluğun periyodik olarak gözden geçirilmesi
- İç Denetimleri yerine getirecek denetçi ekibinin oluşturulması
- İSG İç Denetçi Eğitiminin verilmesi
- İç denetimlerin planlanması, yapılması ve raporlanması
- Düzeltici ve önleyici faaliyetlerin uygulanması
- Yönetimin Gözden Geçirme Toplantısının yapılması
ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİNİN AMACI
- İş Sağlığı ve Güvenliği politikasının resmiyet kazanması
- İş Sağlığı ve Güvenliğine sistematik bir yaklaşımla yönetilmesi sayesinde iş kazalarının sayısında ve etkisinde düşüş
- Güvenli bir çalışma ortamı
- Kaynakların etkin kullanımı
- Mevzuatlara uyumun sağlanması